در طب سنتی مراحل هضم غذا به چهار مرحله تقسیم میگردد که آن را گوارش چهارگانه (هضمهای اربعه) مینامند، در اثر این فرایند با هضم غذا خلطهای چهارگانه صفرا، خون، بلغم و سودا بهوجود میآیند که این مواد به آرامی جذب بافتهای بدن میشوند. در نتیجه افراد به چهار مزاج اصلی تقسیم میشوند: صفراوی، بلغمی، دموی و سوداوی.
خلط مادهای روان است. غذا در اولین مرحله از هضم به خلط تبدیل میشود و این خلطها دو نوع هستند:
۱_ خلط نیک، خلطی که میتواند به تنهائی یا به همراه خلطی دیگر، جزئی از اجزای تشکیل دهنده مزاج شود و خود را همانند آن نماید تا بتواند مواد تحلیل رفته مزاج را جبران کند.
2_خلط بد، خلطی است زائد و بیمصرف که قابلیت تبدیل به خلط نیک را ندارد، مگر در شرایط نادر، و لازم است برای حفظ سلامتی بدن، تن را از وجود او پاک کرد. (ابن سینا،قانون، 1 :30)
هر یک از این مزاجها دارای ویژگیهای خاص خود هستند و انتخاب لباس مناسب برای هر مزاج میتواند تاثیر مثبتی بر سلامت جسم و روح داشته باشد.
ویژگیهای ظاهری افراد سوداوی
معمولاً لاغر، دارای پوست خشک و تیره و موهای خشک و مجعد هستند.
افراد سوداوی معمولا لاغر بوده، هر چند ممکن است بعضی از آنان چاق هم باشند. دارای اندامی ضعیف و باریک، نسبتا بلند، شانههای جمعشده، غیر عضلانی وبا استخوان بندی ظریف هستند. در صورت افزایش وزن از ناحیه میان تنه (کمر و شکم) چاق می شوند. کدورت چهره زیاد، و دهانشان خشک و كم آب است. مزه دهانشان خصوصا در صبح ناشتا شور میباشد.
نشانههای خشکی، بیشتر در سودا نمایان است از جمله خشکی در پوست و روده ها که منجر به یبوست می شود . کم خونی، ام اس، روماتیسم و پارکینسون از بیماریهایی هستند که در این گروه افراد بیشتر دیده میشوند.
ویژگیهای روحی و شخصیتی افراد سوداوی
خشکی در روحیات به این معناست که افراد سوداوی به راحتی ابراز محبت نمی کنند و خونگرم نیستند. در مواجه با درد تحمل بیشتری نسبت به دیگران دارند و از پس کارهای سخت به خوبی بر میآیند.
افراد سرد مزاج به اصطلاح سرمایی هستند و معمولا زیاد میخوابند. افراد منظم، حساس، دقیق، خلاق و معمولا کم حوصله هستند. این افراد در بیشتر اوقات کم انرژی هستند. اهل موعظه و اندرزند. معمولا حالات یکنواختی دارند مثلا همیشه یک مدل لباس می پوشند، اهل ریسک نیستند، محتاط، محافظهکار و درونگرا هستند. بیشتر اوقات دچار دودلی و وسواس در تصمیمگیریها میشوند، اما در تصمیمات خود بسیار ثابتقدم میباشند. لجباز و یکدنده بوده مداومت و پافشاری در انجام كار داشته و اصرار دارند که کار را تا آخر به انجام برسانند. بررسیهای علمی نشان میدهد که افراد سرد مزاج نسبت به سایرین بیشتر در خطر افسردگی هستند.
انتخاب لباس مناسب برای افراد سوداوی
- رنگهای مناسب
از آنجایی که در افراد سوداوی احتمال بروز افسردگی وجود دارد بهتر است، رنگهای گرم و روشن مانند قرمز، نارنجی، زرد و سبز روشن استفاده کنند تا باعث افزایش شادابی و نشاطشان شوند. از طرفی چون نوعا لاغر هستند رنگ روشن کمک میکند تا اندامشان پرتر دیده شود.
همچنین، رنگهایی مثل قهوهای روشن، کرم، صورتی، زرشکی نیز میتوانند انتخابهای مناسبی باشند. از رنگهای تیره و سرد مانند آبی تیره، مشکی و بنفش تیره باید پرهیز کرد.
رنگ سفید، سرد است و موجب انعکاس سردی در روح و روان و بدن میشود. رنگ سیاه نیز سرد است ولی سردی آن بیش از رنگ سفید است و برای فرد سوداوی که دارای طبع سرد و خشک است، مناسب نیست.
2.جنس پارچه
پارچههای نرم، لطیف و سبک مانند پنبه، کتان و ابریشم میتوانند برای افراد سوداوی مناسب باشند با توجه به پوست خشک سوداویها، از پارچههای خشن و زبر باید پرهیز کرد. لباس با جنس پلاستیک در تماس مستقیم با منافذ پوست به مرور زمان ایجاد سودا، حساسیت پوستی، اگزما را سبب میشود. برای حجم دادن بیشتر به اندام و حفظ گرما، از پارچههای ضخیم مانند پشم، کشمیر، مخمل، فوتر، کتان ضخیم و جین باید استفاده شود این پارچهها به دلیل ضخامت و بافتی که دارند فرد لاغر را درشتتر نشان میدهند و عایق خوبی در برابر سرما هم هستند. پالتوهای فوتر بلند با آستر مناسب، علاوه بر گرم نگه داشتن بدن، استایل شیکی میبخشند. آستر لباس باید از جنس گرم و نرم باشد.
۱.خواص پارچه پنبهای یا نخی
این پارچهها، هادی و سرایت دهنده حرارت بوده، در نتیجه حرارت بدن را به بیرون منتقل میکنند و عایق حرارتی خوبی هستند. این نوع از پارچه در افرادی که به پارچههای مختلف حساسیت پوستی می دهند، بهترین انتخاب بوده و طب سنتی این جنس از لباس را در اولویت انتخاب قرار میدهد. از ترکیب پارچه پنبهای با پارچه های دیگر نظیر اسپندکس یا پلی استر، می توان به لباس گرمتر برای افراد سوداوی و حساس به سرما دست یافت.
۲.خواص پارچه ابریشمی
این پارچه زیبا و لطیف بوده و مثل پارچه پشمی قدرت زیادی در جذب آب دارد. این پارچه مانند یک عایق حرارت را در خود حفظ می کند. پارچههای ابریشمی به راحتی میتوانند از انسان در برابر گرما و سرما مراقبت و محافظت کنند. به عبارتی الیاف طبیعی به راحتی میتواند خود را با تمام دماها تطبیق دهدو برای یک فرد سوداوی که حساس به سرماست نیز قابل استفاده باشد.
3.خواص پارچه کتان
این پارچه سطح صاف و درخشندهای دارد با جذب عرق سبب خنکی میگردد. انعطافپذیری خوبی دارد. چون سطح صافی دارد کمتر آلودگی به آن نفوذ می کندو به طور عمومی با پوست حساسیت ایجاد نمیکند.
3.طرح ومدل پارچه
لباسهایی با طرحهای شلوغ، گلدار، راهراه افقی و چهارخانه میتوانند به پرتر نشان دادن اندام فرد سوداوی که معمولا لاغر هست، کمک کنند.
استفاده از مدل کلوش، پلیسه ، پف و یا چین برای افراد لاغری که به دنبال پرتر نشان دادن اندام خود هستند گزینه مناسبی است.
از جمله لباسهای مناسب برای افراد لاغر لباسهای یقه گرد هستند بهتر است از شلوارهای دمپا استفاده شود. مانتوها دارای آستین گشاد یا پفکی باشند. این مدل لباس ها ظاهری پهنتر به شانه ها می بخشد و تعادل در ظاهر ایجاد میکند. لباسی که دقیقا سایز فرد هست باید پوشیده شود اگر تنگ باشد لاغرتر نشان میدهد و اگر گشادتر باشد زیبایی اندام را می پوشاند. همچنین سرشانه ها درست و اندازه باشدتا استایل چشمگیری ایجاد کند. از لباس هایی با آستین بلند و کمی آزاد استفاده شود. لباس با طرح خطوط افقی نیز اندام را پرتر نشان می دهد.
افراد لاغر قد کوتاه
افراد لاغر که قد بلندی ندارند بهتر است از لباس هایی با طرحهای درشت استفاده کنند و لباس های خیلی بلند نپوشند. شلوار مناسب برای این دسته از افراد شلوار راسته است تا قدشان بلندتر بهنظر برسد.
افراد لاغر قد بلند
لباس مناسب برای افراد لاغر و قد بلند، لباسی استکه چند لایه باشد و قد متوسطی داشته باشد، لباسهای بلند فرد را لاغرتر و بلند تر نشان میدهد، همچنین لباسهایی با جنس ضخیم استفاده شودکه به بدن نچسبد. پوشیدن شلوارهای طرحدار برای این دسته از افراد انتخاب خوبی است.
در نهایت، انتخاب لباس مناسب برای افراد سوداوی باید با در نظرگرفتن سلیقه شخصی و شرایط محیطی انجام شود. با رعایت نکات فوق، میتوان با انتخاب لباس مناسب، به بهبود روحیه و سلامتی این افراد کمک کرد.