خریددرمانی و اثرات زیست محیطی
خرید درمانی، که اغلب به معنای خرید کالاهای غیرضروری برای کاهش استرس و ایجاد حس خوب روحی است، در صورت عدم مدیریت می تواند مشکلات اقتصادی و زیست محیطی به همراه داشته باشد برای آشنایی بیشتر با این پدیده میتوانید به مقالات «جنبه های مختلف خرید درمانی» و «راههای کاهش خریددرمانی» در سایت مزون سهیسا مراجعه فرمایید.
با توجه به این که در جوامع پیشرفته مصرف گرایی بسیار شایع است و خریددرمانی یک پدیده رایج به حساب میآید این کشورها با مشکل بسیار جدی و جبران ناپذیر تخریب محیط زیست مواجه هستند.
مضرات خریددرمانی برای محیط زیست
افزایش زبالههای الکترونیکی
خرید درمانی باعث افزایش ضایعات الکترونیکی نیز میشود. بسیاری از افراد برای رفع نیازهای موقت خود یا بعضا علاقه زیاد به وسایل الکترونیکی به خرید دستگاههای جدید روی میآورند، در حالی که دستگاههای قبلی هنوز قابل استفاده هستند. این رفتار منجر به تولید حجم عظیمی از زبالههای الکترونیکی میشود که بازیافت آنها بسیار دشوار و هزینهبر است. ( panthera.ir )
آلودگی مواد غذایی
فرآیند بازیافت زباله های الکترونیکی آلودگی زیست محیطی ایجاد میکند و تأثیراتی بر سلامتی انسان دارد. نتایج نشان میدهد مواد غذایی ،آبزیان و دامها به شدت توسط آلاینده های منتشر شده، آلوده شده اند. مواد شیمیایی سمی ناشی از فعالیتهای زبالههای الکترونیکی باعث ایجاد بیماریهای سیستم های قلبی عروقی، گوارشی و تنفسی می شوند. پیش بینی می شود که خطرات بالقوه انتقال مواد شیمیایی سمی از طریق انتقال جفت و شیردهی به نسل بعدی وجود دارد. قرار گرفتن انسان در معرض اجزای خطرناک در زباله های الکترونیکی عموماً از طریق سه مسیر اصلی رخ می دهد: 1. استنشاق، 2. بلع و 3. تماس پوستی اکثر مواد شیمیایی خطرناک در طی فرآیندهای بازیافت اولیه خام آزاد می شوند.
استخراج معادن برای تولید لوازم الکترونیکی یا خودروها باعث نابودی زیستگاههای طبیعی میشود. همینطور استفاده از سموم، رنگها و مواد شیمیایی در تولید منسوجات، الکترونیک و… که پس از دورریخته شدن، آب و خاک را آلوده میکنند.
تأثیر خرید درمانی بر انتشار گازهای گلخانه ای
وقتی مردم یک جامعه به خرید درمانی عادت داشته باشند تقاضا برای تولید کالاهای غیرضروری بیشتر میشود و این خود نیازمند استفاده از سوختهای فسیلی و سایر منابع طبیعی است. این فعالیتها باعث انتشار دیاکسید کربن، انتشار گازهای سمی مانند متان در اثر تجزیه مواد و سایر گازهای گلخانهای میشوند که نقش اصلی در گرمایش جهانی دارند.
نابودی تنوع زیستی
بهرهبرداری بیش از حد از منابع مانند جنگلزدایی برای تولید کاغذ یا کشت پنبه که منجر به نابودی تنوع زیستی میشود بسیار نگران کننده است.
راهحلهایی برای کاهش تأثیرات مخرب خرید درمانی
1. برای کاهش تأثیر خرید درمانی بر محیط زیست، لازم است افراد خرید آگاهانه ای داشته باشند تا به کاهش زبالههای مصرفی کمک کنند. به جای خریدهای مکرر، میتوان از روشهای جایگزین مانند استفاده مجدد از کالاهای موجود، تعمیر وسایل قدیمی و خرید کالاهای دستدوم بهره برد. در مورد وسایل منزل گاهی با یک تعمیر یا بهینه سازی ساده می توان آنها را دوباره قابل استفاده کرد. لوازم الکترونیکی کاهش قیمت شدیدی پس از به بازار آمدن ورژن های جدید را تجربه می کنند ، بنابراین هم از نظر اقتصادی و هم حفظ محیط زیست خرید لوازم الکترونیکی دست دوم میتواند کاری منطقی باشد.
- قبل از دور انداختن اگر امکان استفاده توسط فرد دیگری وجود دارد بدستش رسانده شود.
- اگر کالاها بیشتر به صورت عمده خریداری شوند تا حدی در استفاده از ظروف و بسته بندیهای پلاستیکی و در مجموع در هزینه ها صرفه جویی میشود. در برخی کشورها امکان شارژ مجدد شوینده ها در ظرف قبلی وجود دارد.
4. هنگام خرید میتوان از کیسه های پایدار قابل استفاده مجدد مانند کیسه های پارچه ای استفاده کرد تا از انبوه پلاستیک در طبیعت جلوگیری شود و در دراز مدت باعث کاهش هزینه ها شود.
- افرادی که مرتبا درحال رفت و آمد برای خرید توسط وسایل نقلیه هستند بسیار در آلودگی هوا نقش دارند و این خود میتواند از معایب خریددرمانی باشد رفت و آمد دسته جمعی یا انتخاب محل خریدهای نزدیک می تواند این آسیب را کاهش دهد.
6. اگر محصولات با کیفیت بالا خریداری شوند ماندگاری بیشتری خواهند داشت و انسان مجبور نیست مدام آنها را جایگزین کند. جایگزینی هر محصول علاوه بر صرف هزینه، باعث تولید زباله خواهد شد.
- تولید و انتخاب کالاهای سازگار با محیط زیست و با کمترین ردپای اکولوژی بسیار کمک کننده هستند. کالاهایی که با مواد اولیه گرفته شده از طبیعت مثل چوب،پنبه و…تولید شده باشند .
به طوریکه به راحتی به چرخه طبیعت برگردند. درخصوص لباس میتوانید برای آشنایی با این موضوع به مقاله « مد پایدار و تأثیر آن بر لباسهای زنانه» در سایت سهیسا مراجعه فرمایید.
- حمایت از شرکتهایی که از انرژیهای تجدیدپذیر استفاده میکنند.
9. از اپهای اجاره یا فروش کالاهای دستدوم بیشتر بهره ببریم.
- افزایش آگاهی عمومی درباره تأثیرات منفی خرید درمانی بر محیط زیست میتواند به تغییر رفتارهای مصرفی کمک کند. زندگی با وسایل ضروری و دوری از انباشت کالاهای بلااستفاده(مینیمالیسم)، آموزش و ترویج سبک زندگی پایدار، ارائه اطلاعات کافی در مورد برخی از مواد شیمیایی از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی میتواند افراد را به کاهش خریدهای غیرضروری تشویق کند.
کلام آخر
خرید درمانی، اگرچه ممکن است در کوتاه مدت احساس رضایت ایجاد کند، اما در بلندمدت هزینههای سنگینی برای محیط زیست و نسلهای آینده به همراه دارد. بنابراین، تغییر رفتارهای مصرفی و کاهش خریدهای غیرضروری گامی ضروری برای دستیابی به توسعه پایدار است